We dronken uit hetzelfde glas.
Keken naar dezelfde overkant.
Spraken net zoals jij over vroeger.
Het leven speelt me parten.
Alles wat ik had is weg.
Althans, dat zeggen ze,
maar ik kan niet zeggen
dat het echt waar is.
We dronken uit hetzelfde glas.
Keken naar dezelfde overkant.
Spraken net zoals jij over vroeger.
Het leven speelt me parten.
Alles wat ik had is weg.
Althans, dat zeggen ze,
maar ik kan niet zeggen
dat het echt waar is.
schijnen maan
stralen in
het niet van
eeuwig licht
lach en traan
niettemin
blijken dan
uit het zicht
op niveau
hoog en ver
van een ster
uit haar baan
althans zo
kijkt men er
her en der
tegenaan
gevleugelde gouden arenden
duiken op parels
in de oerzee
waar de oersoep
net zo heet wordt gedronken
als opscheppers
van de evolutie
waar Darwin op doelde
maar zonder doel
gaat zij voort
en brengt monsters voort
die de macht grijpen
in steden en op pleinen
waar stenen tegen traangas
en achter de glazen helmen
verschijnen kinderhoofdjes
die stenen gooien naar zandgebakjes
we will rock you
en torens storten in
zowel in Babel
als New York
en de muren van Jericho
Berlijn en Palestina
zijn niet veilig
voor de vlammende protesten
van beatniks en joden
dichters en anarchisten
die niet in hokjes passen
maar oppassen!
want het goud dat blinkt
is nep
net als de botoxmeisjes
en hun kunstlippen
en nepborsten
en nepglimlach
de moloch
Ness lacht in haar vuistje
terwijl de dodendans
rond het gouden kalf
voortgaat
het inferno
dat zij hebben ontstoken
op aarde die de hel is
– de anderen –
zoals JP Sartre zei
– hij sloeg de spijker op zijn kop –
van Jut
sint Juttemis
who wants to live forever
maar
de Queen wil maar niet dood
en de prins wacht
op zijn kikker _van Basho_
die geluid maakte
als van een sprong
in het duister
van Pascal
die Kant noch wal ziet
maar oeverloos zwetst
en jongelingen naar de afgrond stuurt
met machinegeweren
op hun schoot
en cornflakes in de voorraadkast
naast de havermout
styreen en imitatie
concentratie
kamp
bommen
die uiteenspatten
op de hoofden van
reclamemonsters
het stinkt naar plastic en Auschwitz
naar gebraden mensenvlees en yoghurt
en de machines ratelen
en de kogels vliegen om de oren
maar ze horen niet
want ze zijn ziende blind
zij horen alleen de kassa rinkelen
het geluid van hun botte hersens
en lege hoofden
die weergalmen als holle vaten
en het tromgeroffel van de
krijgsdans
van krijgers uit een ver verleden
sta stil!
maar toch beweegt zij
en is nooit te stoppen
nooit
maar nu wel
althans volgens de naïeve lezer
maar het is schijn
nee
het is zelfbedrog
De beste poëzie is volgens mij niet elitair of academisch. We moeten af van het idee dat dichters voor dichters schrijven. Onconventionele poëzie is slechte poëzie, want ook vrijheid luistert nauw naar de wetten. Het is schier onmogelijk om die wetten te beschrijven, want ze zijn er niet.
We kunnen na een studie theologie of letterkunde symboliek gaan duiden in een historisch perspectief en daarmee het gedicht proberen te verklaren. De schoonheid van een gedicht ligt echter niet verscholen in de verklaring, maar in de tekst zelf.
Wanneer een gedicht de schijn wekt dat het uit verveling is geschreven, kan het niets zijn. Een dichter die zich verveelt is niet aan het schrijven.
Een belangrijke voorwaarde voor poëzie lijkt mij dat het naast verwondering ook onbehagen moet scheppen. We willen niet in slaap gewiegd worden met antwoorden of verklaringen, noch deelgenoot gemaakt worden van het gevoel van de dichter. De tekst die iets anders is dan het gevoel van de dichter , moet ons raken. Een goed gedicht schept echter ook zo veel onbehagen, dat we als lezer blij zijn de dichter niet te zijn. Het gedicht jonge sla van Rutger Kopland heeft ons geraakt. Maar wie de documentaire gezien heeft, waarin de dichter in een tot schrijfhok omgebouwd kippenhok zit te mijmeren en te werken, kan toch niet anders dan concluderen dat er nauwelijks sprake is van identificatie met de dichter?
Een bevriende dichter verwoordde het zo: “Met het schrijven van poëzie benadruk je de beperktheid van taal, die bij goede poëzie althans, ruimte creëert voor beleving bij de lezer.” Ik deel die mening niet!, maar kan haar niet meer om uitleg vragen. Zetten we haar axioma in versvorm dan staat er wat:
met het schrijven van poëzie
wordt de beperktheid van taal
in vorm gebracht
Onopgesmukt! Geen hulpmiddelen! Geen geschreeuw! De taal, hoe beperkt dan ook, doet zijn werk! De bron van alle poëzie is lijden of verlangen. Is dat niet zo dan is er geen sprake van poëzie!
Dingen moet je vaker ondergaan.
Men noemt dat ouder worden.
Ik zeg rioolpijp
want dingen zie je nooit een tweede keer.
Dit is een leugen.
Geen enkel oor zit zonder antwoord.
Zandwoord.
Bij de haven staan meccano paarden
te wachten op het voer van legoblokken.
Dat is minder kinderachtig dan het lijkt.
Krachtig.
Brugwachters steken hun lans omhoog.
Hier hoeft geen tol betaald.
Althans, niet fysiek.
Je rug is geen zingende gitaar
Ik zag althans nooit een gitaar met zulke sproeten
Je rug is geen zingende gitaar
Maar staat geheel en al in dienst van je kont
Eigenlijk zou je op zijn kop moeten hangen
Als een zwijgende gitaar aan een muur
de poëet
of althans
iemand
die ervoor door
moest
was nu aan
de beurt
hij kwam op
een beetje
onwennig
en friemelde
met zijn linkerhand
wat aan het knoopje
van zijn jasje
met
in zijn rechter
een vodje
papier
voor de show zo
bleek later
zijn ogen priemden door
vette brillen-
glazen
de zaal in
en even
zag je hem denken…
zal ik?
hij hapte naar een grote
bel met lucht
(de zaal hield de adem in)
en liet
vol in de microfoon
een boer zo
hard
dat de barman ervan schrok
van achteren naar voren (en een glas dat viel)
kletterde applaus
dat
als een ware
tsunami
over hem heen
kwam en
zelfs naast mij
hoorde ik mijn moeder
fluisteren
(wat een kunstenaar)
alleen Jan-Joost was niet helemaal
in zijn
nopjes
dit was niet echt wat hij in
gedachten had
toen hij de dichter
of althans
iemand
die ervoor door
moest
onder de tafel door
zijn tekengeld in de hand
gedrukt had
de dichter
of althans
iemand
die ervoor door
moest
verliet emotieloos het podium
en nam een slokje
van zijn colaatje-
rum.
hij gaf een rondje
kon hij ook makkelijk
betalen
Recente reacties