dag danique,

ik zal eens een paar vermoedens uitspreken:

1. je bent niet ouder dan 17.
2. je gedicht wordt geplaatst als de ultieme uitdaging aan een positieve kritiekcultuur.

het eerste vind ik sympathiek: je hebt een existentialistische fase, denkt na over het aanschaffen van een alpino en een zwarte coltrui, zodat je in geval van nood altijd nog ceo bij apple kunt worden, en na twee fernandes citeer je camus. gooi er een paar breezer bij en je oreert dat god niet bestaat en dat het leven zinloos is.

het tweede is moeilijker, ik ben geen exponent van een positieve kritiekcultuur, ik weet dat het moeite gaat kosten om mijn toetsenbord in bedwang te houden. “dat lijkt toch verdomme niet op een lever”, was een gedachte die ook wel eens door rembrandt heen ging voor hij de schets van een sappig potje lijksnijden in zijn prullenbak flikkerde. jawel, rembrandt had een prullenbak, en als hij ook maar iets waard was als kunstenaar, heeft hij daar dankbaar gebruik van gemaakt.

op dit punt aangekomen zie ik de redactie haar wenkbrauwen optrekken: “wordt ie nou nog positief of hoe zit dat?” ik kom daar direct aan toe, maar ik geef alvast een voorschot: er is een antwoord op je slotvraag “wat zal mij helpen om vervelende omstandigheden te delen”? er is internet, dit medium heeft het delen van vervelende dingen onnoemelijk veel eenvoudiger gemaakt. er wordt me toch een partij persoonlijke ellende geblogd, getweet en geliked, en al je 1800 followers en vrienden lijden met je mee. maar internet heb je al ontdekt, dus op een dag ontdek je ook dat daarmee je vraag is beantwoord en zodoende je gedicht overbodig geworden. dat geeft de broodnodige rust voor de positieve kritiek:

1. neem je eens voor om hetzelfde te zeggen in – pak ‘m beet – 10 regels.
2. haal de ik uit het gedicht. je verwart de poëtische ik met de werkelijke ik. feitelijk interesseert het de lezer niks of het allemaal echt waar is en ook nog eens over je diepste zelf gaat. als het spannend is geschreven neemt de lezer dat welwillend op de koop toe. zoals jij het doet kost het je je vrijheid van schrijven. probeer maar eens hetzelfde gedicht in de derde persoon te schrijven, je zult merken dat je daar een stuk meer plezier aan beleeft. tenslotte mag een hij of zij over iedere bananenschil uitglijden, die een ik zo angstvallig probeert te vermijden. ik heb nog nooit iemand zien lachen om iemand die *niet* in de poep trapte.
3. haal al dat interessanterige gedoe met rare, oubollige en ook foute taal eruit: verkrompen, socialiteit, de vraag der beginne, smelten gaan, ter twijfel, etc. en voor je wat begint te sputteren over dichterlijke vrijheid: die begint pas, als de regels bekend zijn.
4. neem je voor om nooit meer iets bijvoeglijks te willen doen: geen bijzinnen, bepalingen of naamwoorden.
5. denk niet voor de lezer. dat ligt enigszins in het verlengde van dat bijvoeglijkheidsgedoe: de angst om niet begrepen te worden, maakt dat gedichten op een vervelende manier uitleggerig kunnen worden. “hij werd overreden door een auto” wordt dan opeens “hij werd overreden door een grote babyblauwe suv op de hoek van de van ostadestraat toen fatima net uit de nog laat geopende belwinkel kwam”. of al die informatie noodzakelijk is, wordt bepaald door de lijn van je verhaal, 9 van de 10 keer heb je voor begrip van het gedicht al die info niet nodig en iedere mogelijkheid tot verrassen wordt daarin gesmoord. je schrijft sowieso niet voor iedereen, dus zal ook nooit iedereen je begrijpen. als je dat eenmaal snapt, leef je een stuk rustiger. lezers hebben graag de ruimte om in de loop van het gedicht verrast op te kijken en te roepen “verdomd, dat lijkt wel een socialiteit”, dus kauw ze niet alles letterlijk voor.
6. houd het simpel. dat geeft je de mogelijkheid om gedoseerd moeilijk te kunnen doen en dat komt dan veel beter tot zijn recht. jan holtman vertelt iets verder hierboven in 4 regels een heel verhaal over de absurditeit van sociale netwerken en diepe emoties, die 15 thumbsup duren. karin beumkes doet het nog beter: de lezer moet het hele gedicht zelf invullen en bijna elke – eenvoudige – zin zelf volledig maken. karin legt niet uit wat die handjes op de teddybeer doen, de lezer mag dat op zijn eigen manier snappen, zij geeft er niet eens een echte richting aan. wat er *niet* staat, dat is haar gedicht.

zo, ik heb mijn positiefste best wel weer gedaan voor vandaag. nu wil ik kudo’s .

groeten,

roop

Terug komen op mijn vraag der beginne van het gedicht
wat zal mij helpen om vervelende omstandigheden te delen

(Internet is niet de oplossing bij dit raadsel.)

Wat zal haar helpen om vervelende ervaringen te delen aan een belangstellende.

Iemand die haar vraagt hoe het gaat. Want vaak wacht men niet op een uitgebreid antwoord. Je wordt verplicht om “prima” te roepen met een eventuele pokerface.